Αρχεία: Destinations

Το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής Πράμαντα βρίσκεται λίγο έξω από τα Πράμαντα, πηγαίνοντας στους Μελισσουργούς, πάνω σε έναν μικρό λόφο. Το μοναστήρι ιδρύθηκε το 1876-1878 από τον ιερομόναχο Διονύσιο, κατά κόσμον Δημήτριο Θεοδώρου Νούτσο ή Νούτζο, στη θέση παλαιότερου ναΐσκου, αφιερωμένου στην Αγία Παρασκευή. Από την μικρή εκκλησία της Αγίας Παρασκευής ο Πραμαντιώτης καλόγερος Διονύσιος με εράνους στην Ελλάδα και στο εξωτερικό θα εξασφαλίσει χρήματα και θα φτιάξει το γραφικότατο μοναστήρι. Εκτός από τόπος λατρείας το μοναστήρι και ο περιβάλλων χώρος για τους επισκέπτες, είναι και τόπος αναψυχής και ξεκούρασης με τους χώρους του, τα κρύα του νερά και το άριστο κλίμα. Η εκκλησία είναι μία μεγάλη τρίκλιτη βασιλική με τέσσερις κολώνες σε κάθε σειρά. Στο τέμπλο υπάρχουν εικόνες ιστορημένες από το έτος 1839, που μεταφέρθηκαν από τη μικρή εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, της επονομαζόμενης «Μεγάλη Βρύση», που προϋπήρχε σε χώρο προκείμενο της ιεράς μονής. Προς το παρόν στο μοναστήρι δεν τελούνται λειτουργίες.

Τα Πράμαντα είναι ορεινό χωριό του Δήμου Βορείων Τζουμέρκων και βρίσκονται σε υψόμετρο 828 μέτρων περίπου στις βόρειες υπώρειες των Τζουμέρκων, κτισμένα αμφιθεατρικά στους πρόποδες της Στρογγούλας, του πιο ψηλού σημείου του βουνού (2.107μ.). Τα Πράμαντα απέχουν 58 χλμ από τα Ιωάννινα και 66 χλμ από την Άρτα. Τα Πράμαντα είναι ένα ονομαστό χωριό με ξακουστούς μάστορες (χτίστες) και με πολλές κτηνοτροφικές οικογένειες. Η αρχιτεκτονική των σπιτιών είναι εντυπωσιακή, γιατί γνώριζαν την τέχνη του χτισίματος εδώ και αιώνες.

Στην κεντρική πλατεία κυριαρχεί ο υπεραιωνόβιος πλάτανος και η ιστορική βρύση «Αράπης», δίπλα στην κεντρική εκκλησία της Αγίας Παρασκευής. Στα Πράμαντα συναντούμε ένα σύστημα με νερόμυλο, νεροτριβή και μαντάνια που έχουν χαρακτηριστεί ιστορικά διατηρητέα μνημεία. Εκτός από τους νερόμυλους αξίζει να επισκεφθούμε τα αλώνια με τις βοηθητικές τους καλύβες που υπάρχουν διάσπαρτα στον αγροτικό χώρο. Τέτοια μνημεία συναντούμε σχεδόν σε κάθε χωριό της περιοχής. Αξίζει να δει κανείς, επίσης, την Ιερά Μονή Αγίας Παρασκευής (1876) στα Πράμαντα. Το μοναστήρι είναι περιτοιχισμένο σαν φρούριο και βρίσκεται λίγο έξω από το χωριό, πάνω σε έναν μικρό λόφο.

Οι πολιτιστικές και θρησκευτικές εκδηλώσεις στα Πράμαντα είναι αρκετές και πλούσιες σε έθιμα. Οι ντόπιοι γιορτάζουν την επομένη του Αγίου Πνεύματος στην εκκλησία της Αγίας Τριάδος, όπου μετά τη λειτουργία, γίνεται γλέντι με παραδοσιακή μουσική και κοινό τραπέζι. Επίσης, γιορτάζουν στις 17 Ιουλίου στην εκκλησία της Αγίας Μαρίνας και στις 26 Ιουλίου στην εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, η οποία είναι η εκκλησία του χωριού, όπου γίνεται τριήμερο ή τετραήμερο (εάν είναι Σάββατο ή Κυριακή η τέταρτη μέρα) παραδοσιακό πανηγύρι που αρχίζει από τις 25 Ιουλίου. Το πανηγύρι γίνεται στην κεντρική πλατεία του χωριού με παραδοσιακή μουσική και χορούς. Το απόγευμα της 27ης Ιουλίου γίνεται στον χώρο της κεντρικής πλατείας το «καγκελάρι», ένας πολυπρόσωπος χορός ο οποίος χρονολογείται από τον 16ο αιώνα και αποσκοπούσε στην συνεννόηση των Ελλήνων, χωρίς να γίνουν αντιληπτοί από τους Τούρκους. Τέλος, την παραμονή και ανήμερα του Δεκαπενταύγουστου, γιορτάζει η εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και γίνεται παραδοσιακό πανηγύρι στην κεντρική πλατεία του χωριού.

Σπήλαιο «Ανεμότρυπα», ένα μοναδικό θέαμα στα έγκατα της γης. 60 χιλιόμετρα από τα Ιωάννινα, τρία χιλιόμετρα από τα Πράμαντα, δυτικά της Στρογγούλας και σε υψόμετρο 900 μέτρων, ο επισκέπτης της περιοχής συναντά το μοναδικό αυτό σπήλαιο. Η ανακάλυψη του σπηλαίου χρονολογείται κάπου στο 1960 και μέχρι σήμερα αξιοποιήθηκαν τα 270 μέτρα μήκους.

Αμέσως μετά την είσοδο του σπηλαίου, ο διάδρομος οδηγεί στον Πρώτο Θάλαμο μήκους 17 μέτρων, διακοσμημένο με όμορφους παραπετασματοειδείς σταλακτίτες που φτάνουν ως το δάπεδο. Αριστερά διανοίγεται ο Θάλαμος του Ποταμού. Η σκάλα οδηγεί από τον καταστόλιστο στενό διάδρομο στη Μεγάλη Σάλα με ύψος 6 μέτρα και διάκοσμο από σχηματισμούς λαμπάδων, τον Καταρράκτη και την Γκρίζα Λιμνούλα. Η διπλή σκάλα στη συνέχεια οδηγεί στο Θάλαμο της Λευκής Λιμνούλας, πίσω από σειρά σταλαγμιτών. Ακολουθούν τα 52 μέτρα του Διαδρόμου του Πλούτου με τον πιο εντυπωσιακό πολύχρωμο στολισμό. Ο διάδρομος οδηγεί στον Θάλαμο της Κόκκινης Λίμνης. Κλιμακωτές λιθωματικές λεκάνες δέχονται τα τρεχούμενα νερά της λίμνης που, μαζί με λεπτότατα -σε σύνθεση- σταλακτικά στολίδια, δημιουργούν ένα μοναδικό θέαμα. Στη συνέχεια διανοίγεται ένας κατηφορικός διάδρομος, που χωρίζεται στα δύο από τεράστιο ογκόλιθο. Αριστερά του βρίσκεται μια ακόμη θαυμάσια λιμνούλα. Δεξιά, το δάπεδο καλύπτεται από ροόμορφα λιθώματα, που πάνω τους κυλούν τα λίγα νερά της Κόκκινης Λίμνης. Καταλήγουν στο τελευταίο -πολύ κατηφορικό- προσιτό τμήμα του σπηλαίου, από όπου ακούγεται στο βάθος η βοή του νερού του ποταμού.

Οι ώρες λειτουργίας του σπηλαίου είναι 10:00-16:00 και λειτουργεί κάθε μέρα. Η επίσκεψη περιλαμβάνει ξενάγηση σε ένα υπόγειο ποτάμι εσωτερικά του σπηλαίου, διάρκειας 20 με 25 λεπτών. Η έξοδος του σπηλαίου είναι και η είσοδος του. Το εισιτήριο επίσκεψης κοστίζει €3 για τους ενήλικες και €2 για τους ανήλικους. Το σπήλαιο είναι υπό την εποπτεία και λειτουργία της Κοινωφελούς Επιχείρησης του Δήμου Βόρειων Τζουμέρκων.

Στον εξωτερικό χώρο του σπηλαίου υπάρχει καφετέρια με υποδομή για ξεκούραση και χαλάρωση.

Για πληροφορίες, θα πρέπει να επικοινωνήσετε με τις ξεναγήσεις του Σπηλαίου στα τηλέφωνα 2659061516 ή 6958054441.

Το Μοναστήρι Παναγίας της Μουχουστιώτισσας ή Μονή Πλάκας βρίσκεται ανάμεσα στη γέφυρα της Πλάκας και το χωριό Ραφταναίοι. Το μοναστήρι σύμφωνα με υπάρχουσα επιγραφή ανακαινίσθηκε το 1665. Οι τοιχογραφίες του νάρθηκα έγιναν το 1694 και περιλαμβάνουν σκηνές μαρτυρίων, παραβολών του Χριστού κ.ά. Ο ναός είναι μονόκλιτη σταυρεπίστεγη πλακοσκέπαστη θολωτή βασιλική με τρούλλο και χορούς κυκλικούς στις μακρές πλευρές του. Ο ναός κοσμείται επίσης με ξυλόγλυπτο επίχρυσο εντυπωσιακό τέμπλο. Σήμερα διασώζονται το καθολικό (σχεδόν ανέπαφο), ο κυρίως ναός και τμήμα του περιβόλου. Το μοναστήρι ήταν ενεργό και ακμαίο ως τις αρχές του 20ου αιώνα. Στα παλαιότερα χρόνια είχε έντονη κοινωνική ζωή στον εξωτερικό του χώρο.

Στον χώρο γύρω από το μοναστήρι γινόταν τα παλαιότερα χρόνια μεγάλο παζάρι με ζωοπανήγυρη, το επονομαζόμενο «μουχούστι». Η γιορτή αυτή γινόταν στις 8 Σεπτεμβρίου και από τα παλιά χρόνια ονομαζόταν Χτωήμερο, διότι διαρκούσε οκτώ ημέρες. Εκείνα τα χρόνια, μέχρι το 1912, η Πλάκα, η Γέφυρα και το Μοναστήρι της ήταν το κεντρικό σημείο της περιοχής, για αυτό και το πανηγύρι διαρκούσε οκτώ ημέρες. Στη συγκεκριμένη γιορτή μεγάλοι και μικροί έμποροι συμμετείχαν και πουλούσαν χαλκώματα, τσαρούχια, μαλλιά, φουστανέλες, σκούφιες, σκούτινο ύφασμα και άλλα εμπορεύματα.

Γύρω από το μοναστήρι υπήρχαν πολλά κτήματα στην Άρτα και το Καλέντζι, στην απέναντι πλαγιά του Ξηροβουνίου, καθώς και κτήματα στο βουνό του Ματσουκίου. Αυτά τα κτήματα χρησιμοποιούνταν ως βοσκοτόπια για τα μικρά και τα μεγάλα ζώα. Παράλληλα το Μοναστήρι είχε πολλές ελιές στον γύρω χώρο, μεγάλο αμπέλι και εκατοντάδες μελίσσια, για να εξυπηρετεί τις ανάγκες του, καθώς και τις ανάγκες των κατοίκων της περιοχής.

Εάν βρεθείτε ως επισκέπτης στο Μοναστήρι στις 8 του Σεπτέμβρη, τότε θα χορέψετε στο μεγάλο αλώνι και θα ακούσετε από τους πανηγυριώτες ιστορίες και θάματα από τη ζωή και τις παραδόσεις του μοναστηριού τους. Το μοναστήρι δεν είναι επισκέψιμο τις υπόλοιπες ημέρες του έτους. Γεωγραφικά ανήκει και στα Γιάννενα και στην Άρτα. Εκκλησιαστικά όμως υπάγεται στην Άρτα. Για πληροφορίες και επίσκεψη στον χώρο θα πρέπει να επικοινωνήσετε με την Ιερά Μητρόπολη Άρτας στο τηλέφωνο 2681027533 ή με τον ιερέα της περιοχής.

Η σπουδαία Γέφυρα Πλάκας, με αρχιτεκτονική αξία, είναι ένα πέτρινο τοξωτό γεφύρι στον Άραχθο ποταμό. Η γέφυρα συνδέει τα Τζουμέρκα με τα Κατσανοχώρια και κατ’ επέκταση τα Ιωάννινα με την Άρτα. Το συγκεκριμένο γεφύρι πρωτοχτίστηκε το 1866 και ανακατασκευάστηκε το 2019. Η σπουδαία αρχιτεκτονική του δείχνει ότι είναι μονότοξο, με άνοιγμα κάμαρας 40 μέτρα, ύψος 21 μέτρα και με άνοιγμα στην κορυφή 3,2 μέτρα. Θεωρείται το μεγαλύτερο μονότοξο γεφύρι των Βαλκανίων και το τρίτο μεγαλύτερο στην Ευρώπη. Η ιστορία αναφέρει ότι κατέρρευσε τρείς φορές, το 1860, το 1863 και πιο πρόσφατα το 2015, έπειτα από βροχόπτωση. Μετά την κατάρρευση του το 2015, η ανακατασκευή του δρομολογήθηκε αμέσως μετά και το κυριότερο μέρος του έργου ολοκληρώθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2019. Η συγκεκριμένη γέφυρα χτίστηκε από τον ίδιο μάστορα που έχτισε τη Γέφυρα της Κόνιτσας και το κόστος του χτισίματος έφτασε τα 170.000 οθωμανικά γρόσια, ποσό που καλύφθηκε από τον Λούλη και από συνδρομές κατοίκων από τις γύρω κοινότητες.

Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η γέφυρα βομβαρδίστηκε από τις γερμανικές δυνάμεις. Παρόλα αυτά η γέφυρα άντεξε με ελαφριές ζημιές μόνο. Οι ντόπιοι την επισκεύασαν με τσιμέντο το 1943. Κοντά στη γέφυρα υπογράφηκε στις 29 Φεβρουαρίου 1944 η συμφωνία Πλάκας-Μυρόφυλλου. Στη γέφυρα διασωζόταν κόγχη, όπου οι τεχνίτες είχαν ζωγραφίσει τον προστάτη-άγιο της γέφυρας. Τα τελευταία χρόνια η γέφυρα λειτουργούσε ως αξιοθέατο της περιοχής.

Η γέφυρα υπέστη ζημιές εξαιτίας ισχυρών βροχοπτώσεων το 2007 και υπήρχαν σχέδια για εκτέλεση έργων επισκευής, κάτι που δεν έγινε και προκάλεσε αντιδράσεις. Το τόξο της γέφυρας κατέρρευσε την 1η Φεβρουαρίου 2015, όταν από ισχυρές βροχοπτώσεις πλημμύρισε. Την μελέτη ανέλαβε το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο με μία διεπιστημονική ομάδα που στόχο είχε την αποκατάστασή της γέφυρας ως το φθινόπωρο του 2019. Τελικά, ο κλειδόλιθος του τόξου του γεφυριού τοποθετήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2019 ολοκληρώνοντας έτσι τη βασική κατασκευή. Η αποκατάσταση της γέφυρας βραβεύτηκε από τη Europa Nostra το 2021.

Η γέφυρα είναι επισκέψιμη και, παράλληλα, το πιο φωτογραφισμένο σημείο της περιοχής.

Μετά το Καστρί Καλεντζίου συναντάμε τον Νερόμυλο Κλίφκης. Η προσέγγισή του γίνεται από χωματόδρομο. Μέσα από τη γη, ανάμεσα από βράχους, στη χαράδρα του ποταμού Άραχθου, βγαίνει ορμητικά το κρυστάλλινο νερό της πηγής Κλίφκης. Στο σημείο υπάρχουν δύο σπηλιές, όπου από τη μια βγαίνει το νερό ενώ από την άλλη είναι ο χώρος διαμονής και προστασίας άγριων περιστεριών, πετροχελίδονων και νυχτερίδων.

Η πηγή βρίσκεται αρκετά ψηλά σε σχέση με τον ποταμό Άραχθο, περίπου 100 μέτρα από την επιφάνεια του και η ροή του είναι ορμητική με προσέγγιση το 1 κυβικό μέτρο ανά λεπτό. Αυτή η μεγάλη ροή νερού δημιουργεί έναν δυναμισμό. Παράλληλα, ο επισκέπτης διακρίνει τη δημιουργία ενός ουράνιου τόξου, αποτέλεσμα της πτώσης των σταγονιδίων νερού. Το νερό, η φύση, η δροσιά, οι ήχοι της περιοχής δημιουργούν μια εμπειρία μέσα στη φύση, την οποία μόνο στο συγκεκριμένο σημείο μπορεί κάποιος να απολαύσει.

Το νερό της πηγής χρησίμευε στη λειτουργία του νερόμυλου. Στο σημείο λειτουργούσε μαντάνι, νεροτριβή και νερόμυλος. Το «μαντάνι», είναι ο ειδικός χώρος πλύσης με ξύλινους βραχίονες προκείμενου να μουλιάσουν οι καινούργιες βελέντζες και φλοκάτες, καθώς και άλλα ρούχα που απαιτούσαν κοπάνισμα. Ο Νερόμυλος είναι ένας αυθεντικός παραδοσιακός μύλος ξύλινης κατασκευής, με  πλάκες άλεσης (Μυλόπετρες). Η κάτω πέτρα είναι σταθερή ενώ η επάνω είναι περιστρεφόμενη και χρησιμοποιείται για την άλεση σιτηρών της περιοχής.

Ο μύλος δεν λειτουργεί πλέον, αλλά σίγουρα είναι εντυπωσιακός και δημιουργεί εικόνες εποχής.

Η θέση «Καστρί» είναι ο λόφος που βρίσκεται στα ανατολικά του Καλεντζίου (ορεινός οικισμός). Στο σημείο αυτό σώζονται τα ερείπια ενός τετράγωνου πύργου που χρονολογείται από τα Ελληνιστικά χρόνια.

Το κάστρο σχετίζεται και με το όνομα του χωριού. Υπάρχουν δύο εκδοχές για την ονομασία του χωριού. Η πρώτη εκδοχή αναφέρει πως το όνομα στο χωριό το χαρίζει το κάστρο. Το μικρό κάστρο στα τουρκικά λέγεται Καλαί-ντζικ και με το πέρασμα του χρόνου έμεινε στο χωριό το όνομα εξελληνισμένο ΚΑΛΕΝΤΖΙ. Σύμφωνα με τη δεύτερη εκδοχή, το όνομα προέρχεται από μία οικογένεια με το επώνυμο Καλέντζι.

Η θέα από το σημείο αυτό προς τη χαράδρα του Άραχθου είναι εντυπωσιακή διότι απολαμβάνουμε τα Τζουμέρκα σε όλο το μεγαλείο τους. Στο σημείο υπάρχει χώρος αναψυχής με κιόσκι και χώρος για στάθμευση αυτοκινήτων. Το σημείο είναι ιδανικό για φωτογραφίες με φόντο την άγρια χλωρίδα της Πίνδου, ενώ σε πολύ κοντινό σημείο από το κιόσκι είναι το Καστρί Καλεντζίου. Η προσέγγιση του πρέπει να γίνεται με προσοχή από τους επισκέπτες, διότι δεν υπάρχει διάδρομος προσέγγισης προς το παρόν. Πηγαίνοντας προς το σημείο Καστρί, θα εντοπίσετε πολλά και διαφορετικά φυτά της Πίνδου.

Το Μνημείο μάχης Αετορράχης βρίσκεται κοντά στο χωριό Αετορράχη, σε ένα προσβάσιμο ύψωμα, και κάθε χρόνο την 1 Δεκεμβρίου ή την τελευταία Κυριακή του Νοεμβρίου κάτοικοι και φορείς τιμούν τους πεσόντες. Η συγκεκριμένη μάχη είναι μία από τις σημαντικότερες που δόθηκαν για την απελευθέρωση των Ιωαννίνων. Την περίοδο του Α’ Βαλκανικού Πολέμου οι Τούρκοι είχαν δημιουργήσει στην περιοχή, προκεχωρημένη γραμμή άμυνας, η οποία αποτελούσε μέρος της οχύρωσης των Ιωαννίνων. Στις 29 Νοεμβρίου 1912, δύο τάγματα ευζώνων και μια πυροβολαρχία, μετά από μάχη 30 ωρών, τους ανάγκασαν να υποχωρήσουν και έτσι προχώρησαν τα ελληνικά στρατεύματα προς το Μπιζάνι.

Η μάχη Αετορράχης κράτησε περίπου εννέα ημέρες, από την 1η έως την 9η Δεκεμβρίου 1912 και η επικράτηση των ελληνικών στρατευμάτων ήταν καθοριστικής σημασίας για την συνέχεια που γράφηκε στο Μπιζάνι. Στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο της Αθήνας, υπάρχει ο ομώνυμος πίνακας σε χρωμολιθογραφία, ο οποίος παρουσιάζει το μέγεθος της μάχης με τίτλο «Η μεγάλη μάχη της Αετορράχης εν Ηπείρω και η καταπληκτική ανδρεία των Ευζώνων του 7ου και 10ου Τάγματος την 1η Δεκεμβρίου 1912» –«La grand bataille d’ Aetorrahi en Epire et le courage étonnant des Euzones, le 1/13 Décembre 1912».

Το μνημείο του Εύελπι, Σκαρλάτου Ρωσσέτη, ο οποίος έχασε τη ζωή του ηρωικά μαχόμενος στους Α’ Βαλκανικούς Πολέμους, βρίσκεται στον Ιερό Ναό του Προφήτη Ηλία, πλησίον του χωριού Ελληνικό, του Δήμου Βορείων Τζουμέρκων του Νομού Ιωαννίνων. Το μνημείο βρίσκεται στην τοπική κοινότητα Ελληνικού. Θα το εντοπίσετε ερχόμενοι από τα Ιωάννινα, πριν εισέλθετε στο χωριό. Ο Σκαρλάτος Ρωσσέτης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1892 και φοίτησε στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων. Ο πατέρας του, Σωτήριος Ρωσσέτης, ήταν Ταγματάρχης του Ελληνικού Στρατού.

Κατά τους Α’ Βαλκανικούς Πολέμους, ο Εύελπις Λοχίας Σκαρλάτος Ρωσσέτης μετέβη στα πεδία των μαχών Μπιζανίου και εκτελούσε τα καθήκοντα Υπασπιστή του Λοχαγού Σταύρου Ρήγα. Στη μάχη του Δεκεμβρίου, οι Τούρκοι εκδιώχθηκαν από τις εξωτερικές περιμέτρους των οχυρώσεων του Μπιζανίου και την επόμενη ημέρα οι μάχες συνεχίζονταν καθώς οι Έλληνες προσέγγιζαν τα οχυρωματικά έργα σε απόσταση 500 μέτρων. Στις 5 Δεκεμβρίου 1912 πραγματοποιήθηκε επίθεση των Τούρκων κατά των Ελλήνων Ευζώνων. Κατά τον Λοχαγό Σταύρο Ρήγα, ο Σκαρλάτος Ρωσσέτης εθεάθη να λογχίζει τους Τούρκους κι όταν εκείνοι οπισθοχώρησαν ο νεαρός Εύελπις συνέχισε με τόλμη και ανδρεία και βρέθηκε στην πρώτη γραμμή της καταδίωξης. Σε μια στιγμή ανδρείας, ο Ρωσσέτης έσωσε τον Έλληνα σκοπό από έναν γιγαντόσωμο Τούρκο, αλλά οι Τούρκοι αντιλήφθηκαν τη σκηνή και όρμησαν κατά πάνω τους με αποτέλεσμα οι δυο Έλληνες να πέσουν νεκροί. Ο Ρωσσέτης ήταν ο πρώτος εύελπις που άφησε την τελευταία του πνοή ηρωικά μαχόμενος για την απελευθέρωση των Ιωαννίνων, και για αυτό τον λόγο στις 5 Δεκεμβρίου κάθε χρόνο γίνονται εκδηλώσεις στη μνήμη του και του αποδίδεται ο ανάλογος φόρος τιμής.

Σήμερα στη θέση Προφήτη Ηλία, στην κορυφή της Αετορράχης, απέναντι από το Ελληνικό Ιωαννίνων, στο μέρος που φονεύθηκε και θάφτηκε ο Εύελπις, κατασκευάστηκε η προτομή του και ανακατασκευάστηκε ο Ιερός Ναός, το μικρό αυτό ξωκκλήσι που βρίσκεται εκεί δίπλα προς τιμήν του.

Η Ιερά Μονή Τσούκας βρίσκεται στον ομώνυμο λόφο, σε υψόμετρο 760 μέτρων, κοντά στην κοινότητα Ελληνικό, στη Δημοτική Ενότητα Κατσανοχωρίων. Η Μονή είναι αφιερωμένη στο Γενέθλιο της Θεοτόκου και υπολογίζεται ότι ιδρύθηκε το 1190 από τον αυτοκράτορα Ισαάκιο Β’ Άγγελο. Καταστράφηκε το 1736 και ανακαινίσθηκε το 1779. Η Ιερά Μονή Τσούκας πήρε το όνομά της από την κορυφή του λόφου όπου είναι χτισμένη και ονομάστηκε «Τσιούκα Ανάλτα», που στα βλάχικα σημαίνει «υψηλή κορυφή».

Το μοναστήρι ανεγέρθηκε στη συγκεκριμένη περιοχή διότι η εικόνα της Παναγίας που ήταν στο εκκλησάκι στον λόφο της Αγ. Μαρίνας κάθε βράδυ μεταφερόταν στην Τσούκα υποδεικνύοντας την επιθυμία της και την τοποθεσία ανέγερσης του Μοναστηριού, πράγμα που έγινε από τους ντόπιους.

Εξωτερικά η Μονή έχει φρούριο, για να προστατεύεται από τους κλέφτες. Η είσοδος στον υψηλό περίβολο κοσμείται με λιθανάγλυφα και στη νοτιοδυτική και βόρεια πλευρά υπάρχουν τα κελιά. Εντύπωση δημιουργεί η επιγραφή στο λιθόκτιστο κωδωνοστάσιο που αναφέρει ότι κτίστηκε το 1866. Το καθολικό, αθωνίτικου τύπου, κτίστηκε στα τέλη του 17ου αι. και εσωτερικά του ναού υπάρχει επιγραφή που αναφέρει ότι ο ναός «ιστορήθη» με δαπάνη του κτήτορα Αλεξίου Παπαϊωάννου και «εχρυσώθη» το 1779 από τον Αθ. Ιωάννου, ο οποίος ήταν ιερέας από το Καπέσοβο. Οι τοιχογραφίες έχουν καλυφθεί, ωστόσο μπορούμε να διακρίνουμε τα ανάγλυφα φωτοστέφανα των μορφών. Θαυμαστό είναι το ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού (18ου αιώνα) με τον εξαίσιο φυτικό διάκοσμο, το οποίο χρονολογείται στον 18ο αιώνα. Στο πίσω μέρος της μονής ο επισκέπτης και προσκυνητής της μονής μπορεί να θαυμάσει τη χαράδρα του Αράχθου ποταμού που έχει χαρακτηριστεί ως τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους.

Η μεγάλη πανήγυρις της Ιεράς Μονής Τσούκας, που είναι το μεγαλύτερο προσκύνημα του νομού Ιωαννίνων, είναι στις 8 Σεπτεμβρίου. Σημαντικές ημερομηνίες, για να ακολουθήσετε τις Λειτουργίες, είναι όλες οι γιορτές της Παναγίας.

Η επίσκεψή σας στην Ιερά Μονή Τσούκας μπορεί να ξεκινήσει από τις 08:00 το πρωί έως τη δύση του ηλίου. Για το ημερολόγιο των λειτουργειών της θα πρέπει να επικοινωνήσετε με τη Μονή στο 2651089223.